ฐานข้อมูลองค์ความรู้เกี่ยวกับไทใหญ่

จากการศึกษาข้อมูลทำให้ทราบว่าแม่ฮ่องสอนก่อนกรุงรัตนโกสินทร์เป็นเพียงชุมชนบ้านป่า มีชาวไทยใหญ่อาศัยอยู่ตามรอยต่อระหว่างประเทศไทยและสหภาพพม่าพื้นที่ส่วนนี้เป็นช่องทางที่พม่านำกองทัพผ่านเข้ามายังประเทศไทยเพื่อเข้าตีกรุงศรีอยุธยาและหัวเมืองฝ่ายเหนือของไทยเท่านั้นกระทั่งปีพ.ศ.2399เกิดการสู้รบในประเทศพม่าทำให้ชาวไทยใหญ่จากเมืองจ๋ามก่าและเมืองหมอกใหม่ อพยพหนีภัยสงครามเข้ามาตั้งถิ่นฐานและทำกิน ณ หมู่บ้านปางหมูและแม่ฮ่องสอนเพิ่มขึ้นผู้อพยพครั้งนั้นมีบุคคล2คนที่สำคัญ คือ เจ้าฟ้าโกหร่านและชาวชานกาเลหลังจากเข้ามาอยู่ในไทย ชานกาเลได้ช่วยงานจนเป็นที่รักของพะกาหม่อง จึงได้ยกบุตรสาวคนรองชื่อนางใสให้เป็นภรรยา ชานกาเลได้นำครอบครัวลงใต้มาอยู่กุ๋มลม หรือขุนยวมในปัจจุบันและได้เป็นผู้ปกครองเมืองกุ๋มลมเป็นคนแรก ต่อมานางใสภรรยาถึงแก่กรรม เจ้าฟ้าโกหร่านจึงยกหลานสาว ชื่อ เจ้านางเมี้ยะให้เป็นภรรยาชานกาเลปกครองเมืองกุ๋มลมได้เจริญรุ่งเรืองทำการค้ากับชาวพม่าจนสามารถส่งค่าตอไม้ให้เจ้านครเชียงใหม่เป็นจำนวนมาก ต่อมาในปีพ.ศ.2417 เจ้าอินทรวิชยานนท์ได้แต่งตั้งให้ชานกะเลเป็นพญาสิงหนาทปกครองเมืองแม่ฮ่องสอนจนถึงแก่กรรมเมื่อปีพ.ศ. 2443 สมัยราชการที่ 5 มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯให้รวมเมืองแม่ฮ่องสอน,เมืองขุนยวม,เมืองขุนยวมใต้(แม่สะเรียง(ในปัจจุบัน)และเมืองปาย ตั้งเป็นเชียงใหม่ตะวันตก พ.ศ.2446 เปลี่ยนเป็นบริเวณพายัพเหนือขึ้นตรงต่อมณฑลพายัพและตั้งที่ว่าการเมืองแม่ฮ่องสอน ในปี พ.ศ.2453 จนถึงสมัยราชการที่ 6 ทรงโปรดให้ตั้งเป็นจังหวัดแม่ฮ่องสอนและโปรดเกล้าให้พระศรสุราช เป็นผู้ว่าราชการคนแรกของแม่ฮ่องสอนจนถึงปี พ.ศ.2476สำหรับชุมชนป๊อกหนองจองคำปัจจุบันตั้งอยู่ทิศใต้ของเทศบาลเมืองแม่ฮ่องสอน แต่ก่อนรวมกับป๊อกตะวันออก แต่ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2537 นายสมเจตน์ วิริยะดำรง ผู้ว่าราชการจังหวัดและนายอนันต์ วงศ์วาณิชย์ นายกเทศมนตรีเมืองแม่ฮ่องสอนขณะนั้น ได้มีการประกาศตั้งชุมชนเป็นทางการ จึงได้จัดตั้งชุมชนหนองจองคำ